Προϊστορία - Ιστορία
Η Σύρος είχε κατοικηθεί ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους (3η π.Χ. χιλιετία), όπως αποδεικνύουν ευρήματα στις περιοχές Χαλανδριανή και Καστρί. Ειδικά στη Χαλανδριανή βρέθηκαν περισσότεροι από 600 τάφοι με κτερίσματα ενώ στο Καστρί βρέθηκε οχυρωμένος οικισμός με σημαντική αστική και εμπορική δραστηριότητα.
Στη διάρκεια της δεύτερης π.Χ. χιλιετίας το νησί φαίνεται ότι πέρασε διαδοχικά υπό τον έλεγχο των Φοινίκων, της μινωικής Κρήτης, των Μυκηνών και τέλος, στις αρχές της πρώτης π.Χ. χιλιετίας, των Ιώνων. Στην Οδύσσεια αναφέρεται ως Συρίη, πλησίον της Δήλου. Την εποχή της ακμής του κλασικού κόσμου το νησί είχε δευτερεύουσα σημασία, εντάχθηκε πάντως στην αθηναϊκή συμμαχία.
Τη βυζαντινή περίοδο η απειλή της πειρατείας είχε ως αποτέλεσμα ο κόσμος να εγκαταλείψει τα μικρά και απροστάτευτα νησιά (όπως η Σύρος) και μόνο αργότερα, με την επικράτηση στο Αιγαίο των Λατίνων δημιουργήθηκε ο πρώτος αξιόλογος οικισμός, η Άνω Σύρος, οι κάτοικοι της οποίας ασπάστηκαν τον καθολικισμό. Η κατάσταση διατηρήθηκε ως το 1579 οπότε ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα κατέλαβε το νησί για λογαριασμό της Πύλης. Όμως ο σουλτάνος Μουράτ ο Γ' συμφώνησε με τους συριανούς άρχοντες στην παραχώρηση μιας σειράς προνομίων (όπως χαμηλότερη φορολόγηση και θρησκευτική ελευθερία) που επρόκειτο να συμβάλουν καθοριστικά στο μέλλον του νησιού.
Νεότερη περίοδος - Δημιουργία της Ερμούπολης
Με το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης ο πληθυσμός του νησιού ήταν περίπου 4.000 κάτοικοι και εντοπιζόταν κυρίως στον οικισμό της Άνω Σύρου. Η καταστροφή όμως της Χίου το 1822, αλλά και οι διώξεις των Ελλήνων στη Σάμο, τη Σμύρνη, τις Κυδωνίες, τη Ρόδο, τα Ψαρά και την Κάσο προκάλεσαν ένα μαζικό προσφυγικό κύμα στη Σύρο. Οι πρόσφυγες βρήκαν στη Σύρο σχετική ασφάλεια λόγω των προνομίων που είχε παραχωρήσει η Πύλη στο νησί αλλά και φυσικά χαρίσματα, όπως το μεγάλο, ασφαλές από τους ανέμους λιμάνι. Πολύ γρήγορα δημιουργήθηκε στους πρόποδες της Άνω Σύρου ένα αστικό θαύμα: Μια πόλη γεμάτη ζωή και πλούσια κτίρια υψώθηκε μέσα σε ελάχιστο χρόνο, εκεί που νωρίτερα υπήρχε άγονο έδαφος και μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού χαμόσπιτα και αποθήκες.
Ήδη το 1828 οι κάτοικοι της Ερμούπολης ανέρχονταν σε 14.000 συνθέτοντας το μεγαλύτερο αστικό κέντρο στην Ελλάδα ενώ πολύ γρήγορα η Ερμούπολη έγινε το μεγαλύτερο βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο της ελεύθερης Ελλάδας, φτάνοντας το 1850 τους 20,000 κατοίκους και το 1889 τους 22,000, σημαντικά περισσότερους από τους σημερινούς (περίπου 15.000). Παράλληλα οι Ερμουπολίτες, εύποροι και καλλιεργημένοι φρόντισαν να δώσουν στην πόλη τους μια πνευματική ακτινοβολία πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της εποχής. Το ιστορικό 1ο Γυμνάσιο Ερμούπολης με πρώτο γυμνασιάρχη το Νεόφυτο Βάμβα κτίστηκε χάρη στις εισφορές των πλουσιότερων αστών και εγκαινιάστηκε το 1833 ενώ το θέατρο Απόλλων λειτούργησε το 1864 φιλοξενώντας δεκάδες παραστάσεις ελληνικών και ξένων θιάσων κάθε χρόνο.
Με την ανατολή του 20ου αιώνα και τη διαρκή ανάπτυξη της Αθήνας και του Πειραιά, πολλοί συριανοί βιομήχανοι, έμποροι και τραπεζίτες μετακόμισαν στην πρωτεύουσα, μεταφέροντας σιγά σιγά εκεί και τη δραστηριότητά τους. Η ανάπτυξη της ατμοπλοΐας έκανε το λιμάνι της Σύρου λιγότερο σημαντικό (νωρίτερα τα ιστιοφόρα έκαναν πάντα σταθμό στο νησί για ανεφοδιασμό) ενώ και η διώρυγα της Κορίνθου τροποποίησε τους θαλάσσιους βορρά νότου και συντέλεσε επίσης στη μείωση της σημασίας του λιμανιού. Η πιο καίρια περίοδος όμως για την παρακμή της Ερμούπολης ήταν η κατοχή, όταν χιλιάδες Συριανοί πέθαναν από την πείνα και τις κακουχίες εξαιτίας της πενιχρούς αγροτικής παραγωγής του νησιού και της απονέκρωσης του εμπορίου.
Η Σύρος σήμερα
Τα πρώτα μετακατοχικά χρόνια η Ερμούπολη και η Σύρος στηρίχτηκαν στην περιορισμένη αγροτική παραγωγή και τη λειτουργία των ταρσανάδων, όπου ναυπηγούνταν και συντηρούνταν καΐκια και άλλα μικρά σκάφη. Η δημιουργία των ναυπηγείων της Σύρου με την επωνυμία «Νεώριο», με περισσότερους από χίλιους εργαζόμενους συντέλεσε στη συγκράτηση του πληθυσμού που μειωνόταν διαρκώς από το 1920 και είχε φτάσει στο κατώτερο σημείο του στην απογραφή του 1971. Όμως μετά το 1980 και ιδιαίτερα μετά το 1990 μια νέα ανθηρή περίοδος ξεκινούσε για το νησί. Η Ερμούπολη κατέκτησε μάλλον αναπάντεχα αυξημένη τουριστική κίνηση, κυρίως εσωτερικής προέλευσης και υψηλού μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου. Απέκτησε τη φήμη μιας πόλης - ζωντανού μουσείου χάρη στα εκατοντάδες αρχοντικά ιδιωτικά και δημόσια κτίρια και πλατείες, ενώ ανάλογη ανάπτυξη γνώρισαν και οι μικροί παραθαλάσσιοι οικισμοί του νησιού όπως ο Γαλησσάς, ο Φοίνικας, η Ποσειδωνία, η Βάρη, το Κίνι και άλλοι.
Σήμερα η Σύρος εμφανίζεται ιδιαίτερα αναπτυγμένη οικονομικά, ανάπτυξη που στηρίζεται σε πολλές διαφορετικές πηγές: Καθοριστικά συμβάλλουν ο τουρισμός, η λειτουργία των Ναυπηγείων (αν και με μειωμένο συγκριτικά προσωπικό), η υψηλή πλέον αγροτική παραγωγή (κυρίως χάρη στην ύπαρξη δεκάδων θερμοκηπίων), η παρουσία πολλών δημόσιων υπηρεσιών (η Σύρος διαθέτει τρεις δήμους ενώ είναι έδρα της Νομαρχίας Κυκλάδων, της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου που περιλαμβάνει τους νομούς Κυκλάδων και Δωδεκανήσου καθώς και του Εφετείου Αιγαίου) και η λειτουργία του τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Επίσης η Σύρος είναι έδρα και του Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου, το οποίο έχει στην κατά τόπον αρμοδιότητά του όλο το Νομό Κυκλάδων καθώς και το γειτονικό Νομό Σάμου (Σάμος, Ικαρία, Φούρνοι)
Πιγή Βικιπαίδεια
ΚΕΠ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ
Αριθμός: 344 / ΦΕΚ τ. Β 1159/2002 ΕΝΑΡΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ 06/09/2002
Νομός: Κυκλάδων
Δήμος: Ερμουπόλεως
Διεύθυνση: ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ ΠΡΩΪΟΥ 128
T.K.: 84100
Περιοχή: ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ ΣΥΡΟΣ
Τηλέφωνο: 2281079510
Φαξ: 2281079518
E-mail: n.kykladon@kep.gov.gr
Τηλέφωνα Πρώτης Ανάγκης
Νοσοκομείο - 22810 96500
Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) Σύρου - 166
Ραντεβού - 22810 96523
Δωρεάν γραμμή εξυπηρέτησης - 1167
Αστυνομία - 22810 96100, 22810 96127
Άμεση δράση - 100
Τμήμα Ασφάλειας - 22810 96112
Πυροσβεστική Σύρου - 199
Χρήσιμα Τηλέφωνα
Λιμεναρχείο Σύρου - 22810 88888, 22810 82690
Λιμεναρχείο Πειραιά - 210 4114785
Λιμεναρχείο Ραφήνας - 22940 22300
Αεροδρόμιο - 22210 87025
Ταχυδρομείο - 22810 82590
Ε.Ο.Τ. - 22810 82375, 22810 86725
Ένωση Ξενοδόχων Σύρου - 22810 80356
Κυκλαδική Ομοσπονδια Ενοικ. Δωματίων και Διαμερισμάτων - 22810 82252
Σύλλογος Επισιτισμού και Εστιάσεως "ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ" - 22810 87424
Εμπορικός Σύλλογος Σύρου - 22810 86747
Δ.Ε.Η. (Βλάβες) - 125
ΟΤΕ (Βλάβες) - 121
Αποχέτευση (Βλάβες) - 22810 82333
Ύδρευση (Βλάβες) - 22810 82333
Κ.Τ.Ε.Λ. Σύρου - 22810 82575
Σταθμός Λεωφορείων - 22810 82575
Ταξί - 22810 86222
Σταθμοί Ενοικιάσης Σκαφών - 22810 83400, 22810 83338
